O valor nutricional do leite e a súa función na composición corporal e no balance enerxético

O leite é un alimento completo e equilibrado que proporciona un elevado contido de nutrientes en relación co contido calórico que presenta. Ten unha composición moi equilibrada ao achegar proteínas de alto valor biolóxico, graxa, hidratos de carbono (lactosa), vitaminas liposolubles e minerais de gran biodisponibilidade.

Principais nutrientes do leite

En concreto, os seus principais nutrientes son o calcio, que xunto coa vitamina D e a  lactosa favorece unha absorción máis completa dos nutrientes. Ademais, contén fósforo,  magnesio, potasio, cinc e iodo, elementos que forman parte na composición da masa ósea, na regulación dos líquidos celulares, forman parte de encimas, hormonas e moléculas esenciais para a vida.

Vitaminas do leite

Por outra banda, o leite, ademais da vitamina D, contén vitaminas A, E, K e vitaminas do grupo B. Eses micronutrientes son necesarios para a transformación dos alimentos en enerxía e son precursores de coenzimas que interveñen en reaccións fisiolóxicas do noso organismo.

Continuando, a graxa do leite está composta de ácidos bioactivos que tamén achegan no funcionamento do noso organismo. Son esenciais para a formación e absorción das vitaminas liposolubles (A, D, E e K) e tamén teñen unha actividade protectora contra algunhas patoloxías (cardiovasculares).

Beneficios e propiedades do leite

Todos os nutrientes do leite son esenciais para o correcto funcionamento do noso organismo, por iso considérase alimento básico e un dos piares da alimentación.

O consumo do leite non se limita exclusivamente ao seu valor nutricional, senón que ten un rol importante para a nosa saúde e benestar, xa que prevén o risco de padecer determinadas patoloxías, como son a enfermidade cardiovascular, a hipertensión arterial ou, as patoloxías ósea e dental e contribúe fronte a prevención do sobrepeso e a obesidade infantil.

Unha das funcións máis interesantes do leite, é a acción que presenta na composición corporal e o balance enerxético. En concreto, o contido do calcio, o tipo de proteína e a presenza substancial de determinados ácidos graxos, fai que teña un papel beneficioso no control do peso.

As súas accións principais baséanse na capacidade que ten o calcio en unirse cos ácidos graxos creando compostos que reducen a biodisponibilidad e a absorción de lípidos. Adicionalmente, é posible que o calcio contido no leite contribúa ao aumento do gasto enerxético. Ambas as accións, promoven a termoxénesis e reducen a adiposidade.

Cales son as proteínas do leite?

O nivel da función proteica do leite atopamos dúas distintas categorías, as proteínas do soro e as caseínas que poden actuar de distinta maneira no control metabólico.

Proteína do soro

A proteína do soro está composta por fraccións bioactivas vinculadas cunha maior capacidade de crear ligazóns cos ácidos graxos, reducindo a súa absorción e aumentando a termoxénesis das graxas. Esta última refírese ao proceso do corpo de descompoñer as moléculas de ácidos graxos en compoñentes máis pequenos que se poden empregar para obter enerxía, mentres que, a termoxénesis da dieta refírese ao proceso do aumento do gasto enerxético do corpo para metabolizar os alimentos que consome.

Caseína

Por outra banda, a caseína é unha proteína cunha actividade saciante que contribúe ao control do apetito. A súa lenta dixestión evita o consumo excesivo de enerxía e a súa vez reducen as reservas da graxa corporal. As proteínas conteñen  aminoácidos esenciais para a síntese de proteínas musculares que axudan a manter a masa muscular  metabólicamente activa durante a perda do peso.

Relación entre o consumo de leite e a perda de peso

Outro tanto ocorre co contido en ácido linoleico conxugado (CLA) e a súa actividade na perda de masa graxa. O ácido linoleico é o ácido graxo monoinsaturado principal do leite. Aínda que o mecanismo mediante o cal o ácido graxo diminúe a masa graxa non está totalmente aclarado, postúlase que a redución da graxa corporal total pódese deber no seu efecto  saciante que diminúe a inxesta enerxética, e a súa capacidade de normalizar ou incrementar a oxidación doutros ácidos graxos. Adicionalmente, preséntase tamén unha capacidade en aumentar o gasto enerxético, diminuír o tamaño de adipocitos e actuar na inhibición de encimas involucradas en metabolizar os ácidos graxos durante a lipoxénesis.

Existen evidencias que comparten que o consumo do leite en combinación cunha alimentación equilibrada sen exceso de enerxía pode influír na perda do peso.

Para concluír, demostrouse que o consumo de leite, polo seu contido en calcio, proteínas e outros compostos bioactivos como é o ácido linoleico conxurado, modula o balance enerxético do organismo e actúa como facilitador da perda de peso e graxa corporal. Devanditos compoñentes actúan como axentes saciadores atenuando o incremento da fame e a súa vez inducen a perda do peso corporal. Adicionalmente, presentan unha actividade oxidativa nas graxas namentres que tamén inflúen na redución da súa absorción.

Fontes consultadas:

  • https://scielo.conicyt.cl/pdf/rchnut/v36n3/art08.pdf
  • https://www.elsevier.es/es-revista-offarm-4-articulo-acido-linoleico-conjugado-un-nuevo-13132747
  • https://scielo.isciii.es/pdf/nh/v31n1/09revision09.pdf
  • https://es.lavozdeecuador.com/articles/weight-management/whey-vs-casein-for-weight-loss.html
  • https://nutritionandmetabolism.biomedcentral.com/articles/10.1186/1743-7075-10-46
  • https://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0212-16112019000300006
1184